Je koopt iets waar je later toch niet zo blij mee bent. Misschien viel die trui in de winkel reuze mee, maar thuis in ander licht lijkt de kleur ineens flets. Of je dacht dat dat apparaat de oplossing zou zijn, maar na één keer gebruiken besef je dat het niet is wat je nodig had. Je besluit terug te gaan naar de winkel, maar daar krijg je te horen dat ze je geen geld teruggeven. De enige optie? Je moet ruilen of een tegoedbon aannemen. Maar mag een winkel je eigenlijk dwingen om te ruilen?
Dwingen om te ruilen bij een miskoop
Het korte antwoord is: ja, een winkel mag jou dwingen om te ruilen als er niets mis is met het product. Dat klinkt misschien gek, maar het heeft alles te maken met je rechten als consument. Als je zelf een miskoop doet, dus het product is goed, maar jij bent er gewoon niet tevreden mee, dan ben je wettelijk gezien niet automatisch beschermd. De winkel is dan niet verplicht om je geld terug te geven. Veel winkels kiezen er uit klantvriendelijkheid voor om een retourbeleid te hanteren, maar dat is dus geen wettelijke plicht.
Daarom komt het vaak voor dat je alleen mag ruilen voor een ander product of een tegoedbon krijgt. In dat geval kan de winkel je dus dwingen om te ruilen, zolang er duidelijk beleid over bestaat. Meestal hangt dit in de winkel of staat het op de bon, zodat je weet waar je aan toe bent.
Wanneer heb je recht op je geld terug?
Er is natuurlijk een groot verschil tussen een miskoop en een product dat niet in orde is. Als je een product koopt dat kapot is, niet compleet is of niet doet wat je ervan mag verwachten, dan heb je wel rechten. De wet zegt dat een product ‘deugdelijk’ moet zijn. Is dat niet zo? Dan heb je recht op gratis reparatie, vervanging of als dat niet kan je geld terug. In dat geval kan een winkel je niet dwingen om te ruilen, want de fout ligt bij het product en dus bij de verkoper. Je staat dan veel sterker en kunt eisen dat jij je aankoopbedrag terugkrijgt.
Dwingen om te ruilen bij online aankopen
Koop je iets in een fysieke winkel, dan geldt bij een miskoop heb je geen recht op geld terug. Maar online is het een ander verhaal. Bestel je iets via een webshop, dan heb je in de meeste gevallen een bedenktijd van 14 dagen. Binnen die periode mag je de koop zonder reden ontbinden. Je hoeft dus niet eens uit te leggen waarom je het product terugstuurt. In dat geval mag de winkel jou niet dwingen om te ruilen, maar moet het aankoopbedrag gewoon worden teruggestort. Er zijn uitzonderingen. Denk aan producten die je speciaal hebt laten maken, zoals een gepersonaliseerd sieraad, of artikelen die om hygiënische redenen niet terug mogen, zoals ondergoed of geopende cosmetica.
Hoe zit het met cadeau’s en tegoedbonnen?
Je krijgt een cadeau dat niet je smaak is. De bon is kwijt en je wil het toch terugbrengen. Veel winkels zijn dan best coulant, maar vaak is hun beleid dat je alleen mag ruilen. Hier kan een winkel je dus opnieuw dwingen om te ruilen, omdat er voor jou geen consumentenrecht van toepassing is. Bij tegoedbonnen werkt het weer anders. Een tegoedbon moet een geldige datum hebben en mag niet zomaar ineens verlopen zonder dat dit duidelijk vermeld is. Heb je nog een bon liggen die binnen de geldigheidstermijn valt, dan moet de winkel die gewoon accepteren. Toch blijft het zo dat ze je in dat geval kunnen dwingen om te ruilen, want de bon geeft je geen recht op geld terug.
Wat kan je doen als je het niet eens bent?
Stel, je koopt een product dat duidelijk niet goed is, maar de winkel blijft volhouden dat je alleen mag ruilen. Dan kan dat behoorlijk frustrerend zijn. Zeker als jij vindt dat je recht hebt om je geld terug te krijgen. In zulke situaties is het belangrijk om je rechten goed te kennen. Je kunt de verkoper wijzen op de wettelijke regels over garantie en conformiteit. Helpt dat niet, dan kan je de kwestie officieel aankaarten, bijvoorbeeld via een klachtenprocedure of de geschillencommissie.
Wat kan rechtsbijstand voor je betekenen?
Soms loopt een conflict met een winkel zo hoog op dat je er zelf niet meer uitkomt. Je voelt je machteloos, want je weet dat je gelijk hebt, maar de winkel blijft bij zijn standpunt. Op dat moment kan rechtsbijstand een groot verschil maken. Met een rechtsbijstandverzekering kun je terugvallen op juridische hulp. Een jurist kan namens jou contact opnemen met de winkel, uitleggen waarom jij recht hebt op je geld terug en op die manier druk zetten op de verkoper. Vaak helpt alleen al het feit dat een jurist meekijkt om de winkel tot andere gedachten te brengen.
En mocht het echt uit de hand lopen, dan kan een rechtsbijstandverzekering ook de kosten dekken van een procedure bij de rechter. Natuurlijk komt het bijna nooit zover, maar het geeft een goed gevoel om te weten dat je er niet alleen voorstaat.
